Mae coed a choetiroedd yn noddfa i bobl a bywyd gwyllt. Eleni, ar gyfer Wythnos Cysylltiadau Coetir, mae Cyngor Sir Wrecsam wedi ymuno â Phartneriaeth Coedwigoedd Wrecsam i gynnal cyfres o ddigwyddiadau a sgyrsiau trwy gydol yr wythnos i ddangos i bobl pa mor arbennig ydynt.
Mae nifer o goed o amgylch sir Wrecsam wedi eu dewis fel teyrnged i thema ‘Ceisio Noddfa’. Mae pob coeden wedi’i henwebu am gynnig ‘Noddfa’ mewn un ffordd neu’r llall. Ymhlith y coed mae enillydd Coeden y Flwyddyn y DU 2023, Castanwydden Bêr Wrecsam, hen goeden 484 oed yng nghanol Parc Acton.
Dywedodd Terry Evans, Aelod Arweiniol Adran yr Amgylchedd a Thechnegol “Bu’n bleser gweithio gyda sefydliadau sydd â diddordeb mor angerddol mewn coed a choetiroedd yn Wrecsam. Mae’r weledigaeth hon a rennir ar gyfer ein hasedau coed yn golygu ein bod yn buddsoddi amser, ymdrech ac arian er budd mannau agored i bobl a natur ar gyfer cenedlaethau’r dyfodol.’
Mae Partneriaeth Coedwigoedd Wrecsam yn gasgliad o sefydliadau sydd wedi arwyddo Addewid Coetir Wrecsam i ddangos eu hymrwymiad i gynyddu brigdwf coed, ac amddiffyn coed a choetir sy’n bodoli ar draws y fwrdeistref sirol.
Un o’r ymrwymiadau yw “gwella iechyd a lles trwy annog a galluogi cysylltiadau gyda natur a choetir”. Mae Wythnos Cysylltiadau Coetir yn rhoi cyfleoedd i bawb ar draws Wrecsam i wneud hynny.
Dywedodd Rachel Alexander, Swyddog Pobl a Lleoedd Cyfoeth Naturiol Cymru, “Mae Wythnos Cysylltiadau Coetir Partneriaeth Coedwigoedd Wrecsam yn gyfle gwych i bwysleisio pwysigrwydd brigdwf coed trefol.
“Rydym yn gwybod fod coed a choetiroedd yn hyrwyddo synnwyr o iechyd a lles mewn cymunedau lleol, gan olygu gwell ansawdd bywyd i bobl sy’n byw ac yn gweithio yn Wrecsam.
“Gall coed mewn ardaloedd trefol hefyd gysylltu ardaloedd gwyrdd i bobl a bywyd gwyllt, gan hidlo llwch yn yr aer a chynnig byffer rhag sŵn o ardaloedd diwydiannol, a gwneud cyfraniad allweddol hefyd at y frwydr yn erbyn newid hinsawdd.”
Ymunwch â gweithgareddau sy’n digwydd ar draws Wrecsam gan ddechrau ddydd Sadwrn 15 Mehefin gyda thaith dywysedig o amgylch coed canol y ddinas yna noson ystlumod a gwyfynod yng Nghoedwig Llwyneinion. Mae’r wythnos yn parhau gyda sesiynau o amgylch y tân ym Parc Gwledig Dyfroedd Alun, Sgwrs am Goed Hynafol yn Tŷ Pawb a thaith gerdded Trochi yn y Goedwig Heuldro’r Haf trwy Goedwig Plas Power.
I wybod mwy am y digwyddiadau hyn ewch i dudalen Facebook Partneriaeth Coedwigoedd Wrecsam. Mae llefydd yn gyfyngedig, felly cadwch eich lle yn fuan trwy gysylltu â woodlandpledge@wrexham.gov.uk.
Dim amser i fynd i’r digwyddiadau hyn? Ni fyddwch yn colli unrhyw beth! Ewch i ymweld ag un o’r Coed Noddfa ar draws Wrecsam gyda ffrind neu aelod o’r teulu a myfyrio ar beth mae Noddfa yn ei olygu i chi neu edrych ar y coed i ddarganfod pa fywyd gwyllt sy’n byw yma.
Dywedodd Sorrel Taylor o Ardd Furiog Fictoraidd Erlas, “Rydym yn falch o gael un o’r Coed Noddfa yma. Mae’n rhoi cyfle i bobl gymryd ychydig o amser, ac ailgysylltu â natur – profiad lles gwerthfawr iawn.”
I ddod o hyd i’ch ‘Coeden Noddfa’ agosaf edrychwch ar ein map yn Tŷ Pawb neu darllenwch amdano ar ein blog.
Gallwch chi hefyd enwebu eich coeden Noddfa eich hun! Yr oll sy’n rhaid i chi ei wneud yw anfon llun, pwynt lleoliad a disgrifiad byr ynglŷn â pham fod eich coeden yn noddfa i chi, eich cymuned neu fywyd gwyllt. Anfonwch eich cynigion at woodlandpledge@wrexham.gov.uk a byddwn yn arddangos eich coeden i chi. Sicrhewch fod gennych ganiatâd y tirfeddiannwr.
Mae’r gwaith hwn wedi bod yn bosib gyda chefnogaeth gan Coed Cadw yng Nghymru gan ddefnyddio’r Gronfa Argyfwng i Goed. Dywedodd Terry Evans, Aelod Arweiniol adran yr Amgylchedd a Thechnegol, ‘mae’r arian hwn wedi bod yn allweddol yn ei hymdrechion i gynyddu brigdwf coed a gwella cysylltedd rhwng coetiroedd ar gyfer bioamrywiaeth ac mae wedi dod â phwysigrwydd coed a choetiroedd i’r arena gyhoeddus yn Wrecsam.’
Edrychwn ymlaen at eich gweld ger coeden yn fuan!
Ein cenhadaeth yw creu cysylltiadau rhwng pobl, sefydliadau, diddordebau a materion er mwyn gwireddu’r weledigaeth.
Ein gweledigaeth yw y bydd cymunedau ar draws y Sir yn cydnabod ac yn dathlu eu hetifeddiaeth goed a bod partneriaid a chymunedau yn gweithio gyda’i gilydd i greu tirwedd gysylltiedig gyda hen goed yn ogystal â choed newydd wrth wraidd ein cymunedau nawr ac ar gyfer cenedlaethau’r dyfodol.
Ynglŷn â Chyngor Sir Wrecsam
Mae coed a choetiroedd yn rhan hanfodol o’n trefi a chefn gwlad. Maent yn bwysig ar gyfer ein hiechyd, lles ac ansawdd bywyd. Ni allwn gymryd eu dyfodol yn ganiataol.
Mae newid hinsawdd, plâu ac afiechydon, datblygiadau adeiladu, arferion amaethyddol modern a chanfyddiadau anghywir o ran risg yn rhai o broblemau sydd yn bygwth ein coed.
Yng Nghyngor Wrecsam, rydym wedi datblygu ‘Addewid Coetir’ i helpu diogelu coed a choetiroedd ar draws y fwrdeistref sirol. Mae’r addewid hefyd yn helpu pobl i fynd allan i’r awyr agored i fwynhau coed a choetiroedd yn eu cymdogaeth.
Ydych chi wedi llofnodi’r addewid eto?
Dangoswch eich cefnogaeth i goed a choetiroedd a chofrestru ar gyfer ein haddewid coetir yn Addewid Coetir Wrecsam.
Ynglŷn â Choed Cadw yng Nghymru
Coed Cadw yw’r elusen cadwraeth goed fwyaf yn y DU. Mae ganddi dros 500,000 o gefnogwyr. Mae am weld DU yn llawn coedwigoedd a choed brodorol ar gyfer pobl a bywyd gwyllt.
Mae gan yr Ymddiriedolaeth dair nod allweddol:
- diogelu coetir hynafol prin ac unigryw.
- adfer coetir hynafol sydd wedi’u difrodi, gan ddod â rhannau gwerthfawr o’n hanes naturiol yn ôl yn fyw.
- plannu coed a choedwigoedd brodorol gyda’r nod o greu tirweddau gwydn i bobl a bywyd gwyllt.
Wedi’i sefydlu ym 1972, erbyn hyn mae gan Coed Cadw dros 1,200 o safleoedd dan ei gofal sy’n cwmpasu oddeutu 29,000 hectar. Mae’r rhain yn cynnwys dros 100 o safleoedd yng Nghymru, gyda chyfanswm arwynebedd o 2,987 hectar (7,155 erw). Mae mynediad i’w goedwigoedd am ddim, felly gall pawb elwa o goedwigoedd a choed.
Mae enw Cymraeg yr Ymddiriedolaeth, “Coed Cadw”, yn hen derm Cymraeg, a ddefnyddir mewn deddfau canoloesol i ddisgrifio coetir gwarchodedig neu gadwedig.
