Erthygl gwadd gan Chwarae Cymru
Beth am dreulio munud a chofio lle’r oeddem ni’n arfer chwarae pan oeddem ni’n blant. Gwisgo i fyny…chwilio am drysor…rholio i lawr elltydd…defnyddio siwmperi fel pyst gôl?
Mae’r rhan fwyaf o oedolion yn cofio eu plentyndod fel cyfnod lle’r oedd digonedd o amser i chwarae gyda’u ffrindiau yn yr ardal leol. Rydym yn tueddu i gofio anturiaethau bob dydd- cyfleoedd di-ri y daethom o hyd iddynt ac a grëwyd ein hunain gyda’n brodyr a’n chwiorydd, cefndryd, ffrindiau.
Mae chwarae bob amser wedi bod yn ganolog i iechyd a lles corfforol, meddyliol, cymdeithasol ac emosiynol plant, ac mae’n parhau i fod felly. Ar gyfer plant eu hunain, chwarae yw un o agweddau pwysicaf eu bywydau. Maen nhw’n gwerthfawrogi amser, rhyddid a lleoedd da i chwarae. Pan ofynnir iddynt beth sy’n bwysig iddyn nhw, mae plant yn Wrecsam yn sôn yn gyson am chwarae a chwrdd â’u ffrindiau.
Mae gan Wrecsam eisoes weledigaeth glir ar gyfer gwella amodau ar gyfer chwarae plant. Mae hi’n cynnwys:
- gwella mynediad at leoedd chwarae ac ansawdd y lleoedd hynny
- sicrhau dealltwriaeth rhieni a gweithwyr proffesiynol o chwarae
- nodi’r rôl sydd gan rai sy’n gwneud penderfyniadau.
Ar ddiwedd 2021, gosododd Cyngor Wrecsam her i’w hun, sef bod yn ‘brifddinas chwarae’. Roedd hyn yn rhan o gais Wrecsam i gael ei enwi’n Ddinas Diwylliant y DU 2025.
Mae hanes cryf o chwarae a gwaith chwarae yn Wrecsam, gyda rhwydwaith ymrwymedig o waith chwarae sy’n cynnwys y tri maes chwarae antur a thîm datblygu chwarae’r Cyngor. Bu’r rhwydwaith gwaith chwarae hwn yn brysur gan gydweithio â grŵp llywio Dinas Diwylliant y DU i gynllunio amrywiaeth o ddigwyddiadau difyr ar gyfer yr ymweliad hollbwysig gan banel beirniaid Dinas Diwylliant yn ôl ym mis Mai 2022.
Er mai Bradford fu’n llwyddiannus, dylid dathlu a chynnal cynnwys chwarae plant fel nodwedd allweddol yng nghais Wrecsam. Mae Wrecsam yn falch o’r hyn sydd wedi’i gyflawni hyd yma; fodd bynnag, mae targed ganddynt o fod yn ‘Brifddinas Chwarae’.
Y nod yw bod yn sir sy’n arddangos beth mae’n ei olygu i fod yn wirioneddol gyfeillgar i blant, lle mae plant sy’n chwarae yn eu cymuned yn dangos dyheadau o’r fath a bod pob oedolyn yn Wrecsam yn deall eu cyfrifoldeb dros wella amodau ar gyfer chwarae plant.
Mae’r lleoedd y mae plant yn chwarae ynddynt yn eang ac amrywiol. Gall chwarae ddigwydd lle bynnag a phryd bynnag mae amodau’n iawn, dan do ac yn yr awyr agored, mewn lleoedd fel parciau, ysgolion, lleoliadau gofal plant, ysbytai.
Hefyd, mae’r gweithlu chwarae yn grŵp amrywiol iawn, ac nid oes angen cymwysterau chwarae ffurfiol ar y rhan fwyaf ohonynt er mwyn cyflawni eu rolau. Mae’r amrywiaeth o fudd-ddeiliaid a gaiff eu cynnwys gan y diffiniad ‘gweithlu chwarae’ yn cynnwys rhai y mae eu rôl yn effeithio’n uniongyrchol neu’n anuniongyrchol ar chwarae plant.
Mae hyn yn cynnwys rhai sy’n gweithio mewn addysg, gwasanaethau cymdeithasol, y blynyddoedd cynnar a gofal plant, iechyd a gwasanaethau ieuenctid. Mae hefyd yn cynnwys rhai sy’n gweithio gyda chynllunio, tai, mannau agored, parciau, gwasanaethau diwylliannol, gwasanaethau amgylcheddol, teithio, priffyrdd, datblygu cymunedol, hamdden a chwaraeon ar draws gwasanaethau statudol.
Rydym yn gwybod bod chwarae’n cyfrannu at les a chadernid bodau dynol – yn enwedig rhai ifanc. Mae bod â lleoedd croesawgar, digon o amser a chwmni eraill i chwarae gyda nhw bob dydd, yn arwain at ganlyniadau i bob plentyn a pherson ifanc – fel oedolion, mae angen i ni feithrin amgylchedd sy’n cefnogi hyn.
Ynglŷn â Chwarae Cymru
Chwarae Cymru yw’r elusen genedlaethol dros chwarae plant Mae gan bob plentyn hawl i allu chwarae o fewn eu cymunedau ac rydym yn gweithio i gyflawni’r nod hwn ar eu rhan, gan nodi datrysiadau i alluogi mwy o blant i chwarae fwy bob dydd. Mae Chwarae Cymru yn falch o fod yn gweithio gyda Chyngor Wrecsam i archwilio ffyrdd y gall gyflawni ei ddyhead i fod yn ‘brifddinas chwarae.’
Wedi methu casgliad bin? Rhowch wybod i ni ar-lein – mae’n hawdd.
RHOWCH WYBOD AM GASGLIAD BIN A FETHWYD