Collwyd mwy na £57 miliwn y llynedd o ganlyniad i sgamiau lle twyllwyd y dioddefwyr i roi’r rheolaeth dros eu cyfrifiadur neu ffôn clyfar i droseddwyr.
Cyhoeddwyd y ffigwr hwn gan Action Fraud, y ganolfan adrodd genedlaethol ar gyfer twyll a seiberdroseddu. Mae’n dangos bod mwy nag 20,000 o bobl wedi dioddef o’r sgamiau hyn ar ôl cael eu hannog i alluogi troseddwyr i gysylltu â’u dyfais o bell.
Derbyniwch newyddion a gwybodaeth gan eich cyngor lleol – cofrestrwch i dderbyn bwletinau ar ffurf e-bost.
Beth yw twyll cysylltu-o-bell?
Bydd sgamiau offeryn cysylltu-o-bell yn dechrau’n aml gyda ffenestr naid yn ymddangos ar eich porwr yn dweud bod feirws ar eich cyfrifiadur, neu alwad ffôn gan rywun yn honni eu bod o’r banc yn dweud eu bod angen cysylltu â’ch cyfrifiadur er mwyn diddymu trafodiad twyllodrus ar eich cyfrif.
- Cofrestru -
Yna, bydd y troseddwyr yn ceisio annog y dioddefwr i lawrlwytho a chysylltu drwy offeryn cysylltu-o-bell, sy’n caniatáu’r troseddwr i gael mynediad i gyfrifiadur neu ffôn symudol y dioddefwr. Os yw’r dioddefwr yn caniatáu i’r troseddwr gysylltu drwy’r offeryn, gall ddwyn arian a chael mynediad at wybodaeth fancio’r dioddefwr.
Troseddwyr yn esgus bod yn fusnesau dilys
Dywedodd Roger Mapleson, Arweinydd Safonau Masnach a Thrwyddedu, “Gellir defnyddio offer cysylltu-o-bell yn ddiogel pan y’u defnyddir gan eich cyflogwr i ddatrys problem gyda’ch dyfais neu i osod meddalwedd newydd, er enghraifft. Fodd bynnag, mae troseddwyr yn cymryd arnynt eu bod yn fusnesau dilys er mwyn cael eich arian neu eich manylion, drwy ddweud bod problem gyda’ch cyfrif y gallent ei ddatrys.
“Os oes rhywun yn cysylltu â chi’n annisgwyl neu os ydych yn derbyn rhybudd ar eich dyfais, gofynnwch i’ch hun bob amser “ai twyll yw hwn?” Ni fydd busnesau dilys fyth yn gofyn am gael cysylltu-o-bell â’ch dyfais. Edrychwch ar eu gwefan i weld yr hyn a ddywedant ynglŷn â chysylltu â chi, neu gofynnwch i aelod o’r teulu neu ffrind cyn gwneud unrhyw beth a fyddai’n rhoi eich arian a’ch manylion mewn perygl.”
Sut i’ch amddiffyn eich hun rhag sgamiau o bell
Os ydych yn credu bod feirws neu ryw fath arall o faleiswedd ar eich gliniadur, cyfrifiadur personol, llechen neu ffôn, dilynwch ganllawiau’r Ganolfan Seiberddiogelwch Genedlaethol (NCSC) ar adfer dyfais wedi ei heintio.
- Gosodwch feddalwedd neu roi caniatâd cysylltu-o-bell â’ch cyfrifiadur os yw rhywun yr ydych yn ei adnabod ac yr ydych yn ymddiried ynddo yn gofyn i chi yn unig – megis ffrind neu aelod o’r teulu. Peidiwch fyth â gwneud o ganlyniad i alwad ffôn digymell, ffenestr naid ar borwr, na neges testun.
- Cofiwch na fyddai banc na darparwr gwasanaeth fyth yn cysylltu â chi’n annisgwyl yn gofyn am gael cysylltu-o-bell â’ch dyfais.
- Os ydych yn credu bod feirws neu ryw fath arall o faleiswedd ar eich gliniadur, cyfrifiadur personol, llechen neu ffôn, dilynwch ganllawiau’r Ganolfan Seiberddiogelwch Genedlaethol
- Diogelwch eich arian drwy gysylltu â’ch banc ar unwaith ar ddyfais wahanol i’r un y cysylltodd y sgamiwr arni.
- Rhowch wybod i Action Fraud ar 0300 123 2040.
Y mae Action Fraud yn cynghori hefyd y dylai’r cyhoedd ddilyn cyngor ymgyrch ‘Take Five to Stop Fraud’ i gadw’u hunain yn ddiogel rhag twyll.
- Stopio: Gall treulio munud neu ddau i feddwl cyn penderfynu gwario arian neu ddarparu gwybodaeth bersonol eich cadw chi’n ddiogel.
- Herio: A allai fod yn ffug? Mae’n iawn i chi wrthod neu anwybyddu unrhyw gynigion. Dim ond troseddwyr fydd yn eich rhuthro neu’n gwneud i chi ddychryn.
- Amddiffyn: Os ydych yn credu eich bod wedi cael eich twyllo, cysylltwch â’ch banc ar unwaith a rhowch wybod i Action Fraud ar-lein drwy (DOLEN) neu drwy ffonio 0300 123 2040.
Derbyniwch ein prif straeon dros e-bost.
TANYSGRIFWYCH
