Ymestynnwyd gorchmynion cau o 3 mis a osodwyd ar Mini Market Wrecsam, Stryd y Bont, Wrecsam a Corner Market Wrecsam, Ffordd Melin y Brenin, Wrecsam ym mis Medi am werthu tybaco a vêps anghyfreithlon gan lysoedd Ynadon Wrecsam ar 9 Rhagfyr.
Gwnaed y penderfyniad hwn gan y llysoedd ar ôl iddyn nhw gael tystiolaeth o gyflenwi cynnyrch anghyfreithlon parhaus mewn cysylltiad â’r safle oedd wedi cau. Bydd y ddau safle yn aros ar gau am dri mis arall. Gwnaed y penderfyniadau er gwaethaf amddiffyniad cyfreithiol egnïol ar ran Corner Market Wrecsam a chyfanswm y costau a godwyd oedd £2852.00.
Dilynwyd y weithred hon wythnos yn ddiweddarach pan ddirymodd Is-bwyllgor Trwyddedu’r awdurdod lleol y drwydded alcohol ar gyfer Corner Market Wrecsam yn dilyn cais am adolygiad o’r drwydded gan Safonau Masnach. Ar yr un diwrnod, aeth Safonau Masnach â chais am orchymyn cau arall i’r llys Ynadon, y tro hwn yn erbyn American Candy and Vapes, Ffordd Melin y Brenin, Wrecsam. Gorchmynnodd yr Ynadon gau’r busnes a bydd y siop hon nawr hefyd ar gau, am 3 mis i ddechrau. Dyfarnwyd costau llawn gan y llys i’r Cyngor, oedd ynwerth cyfanswm o £2431.56.
Y camau gweithredu diweddaraf hyn yw’r 14eg gorchymyn cau i’w roi i Wasanaeth Diogelu’r Cyhoedd y Cyngor. Mae’r safleoedd i gyd wedi cael eu cau am werthu fêps anghyfreithlon, tybaco anghyfreithlon neu’r ddau.
Dywedodd y Cynghorydd Hugh Jones, Aelod Arweiniol dros Ddiogelu’r Cyhoedd, “mae’n bwysig iawn bod y Cyngor yn cymryd camau i ddiogelu ein cymuned. Mae fêps a thybaco anghyfreithlon yn bygwth iechyd ein plant ac yn dod â throsedd i’n cymunedau. Mae gorchmynion cau wedi profi’n ffordd hynod effeithiol o darfu ar gyflenwad anghyfreithlon a chynyddu costau i’r busnesau sy’n cymryd rhan mewn gwerthu cynnyrch anghyfreithlon. Mae rhoi estyniadau i orchmynion cau presennol yn caniatáu i’r Cyngor roi pwysau pellach ar y masnachu anghyfreithlon hyn a bydd y Cyngor yn defnyddio pob modd sydd ar gael i fynd i’r afael â’r broblem hon.”
Mae dros 5000 o bobl yng Nghymru yn marw bob blwyddyn o glefydau sy’n gysylltiedig ag ysmygu sy’n lladd 1 o bob 2 o’r holl ddefnyddwyr hirdymor. Mae mynediad hawdd at dybaco rhad yn cynyddu’r siawns y bydd plant yn datblygu caethiwed gydol oes i’r cynnyrch hynod gaethiwus hwn. Mae fêps anghyfreithlon yn cynnwys llawer mwy o nicotin na’r lefelau a ganiateir ac yn peri risg debyg o gaethiwed gydol oes. Mae fêps tafladwy yn cael effaith fawr ar yr amgylchedd gyda miliynau’n cael eu taflu bob blwyddyn yng Nghymru. Mae pob fêp sy’n cael ei daflu yn cynnwys plastig, cydrannau electronig, batri a hylif gweddilliol. Nid yw’r rhan fwyaf ohonynt yn cael eu hailgylchu ac mae’r batris yn achosi tanau mewn cyfleusterau ailgylchu gwastraff yn rheolaidd.”
Rydym yn annog unrhyw un sy’n poeni am eu cymuned ac iechyd eu plant i rannu unrhyw wybodaeth sydd ganddynt sy’n ymwneud â thybaco neu fêps anghyfreithlon.


