Mae Tîm Ymchwiliad y Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig yn ceisio helpu cyn-swyddog milwrol i drefnu aduniad gyda dau gyn-gymrawd milwrol y cyfarfu â nhw yn ystod gwasanaeth cenedlaethol.
Mae Michael Charles Williams yn Ail Lefftenant wedi ymddeol gydag 2il Fataliwn y Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig a wasanaethodd ym Malaya yn ystod Gwasanaeth Cenedlaethol ym 1956-1958 pan oedd yn 22 oed.
Mae bellach yn byw ym Mae Colwyn ac yn chwilio am ffrind agos a oedd yn gyd-2il Raglaw; a’i gyn ‘Batman’ – neu gynorthwyydd milwrol.
Hoffai Michael, 90, eu gwahodd am ginio yn ei glwb golff i gofio’r hen amser a darganfod sut y parhaodd eu bywydau ar ôl rhyddhau o’r fyddin.
Yr hyn a wyddom hyd yn hyn
Mae gwirfoddolwyr yn Nhîm Ymholiadau’r Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig, sydd wedi’u lleoli yn Amgueddfa ac Archifau Wrecsam, wedi dod o hyd i rywfaint o wybodaeth ond mae angen cymorth arnynt i lenwi’r bylchau. Y wybodaeth y maent yn ei gwybod hyd yn hyn yw:
Cyfarfu Michael â’r 2il Lefftenant Hugh Vaughan Williams, a oedd o bosibl yn fab i’r Gorsaffeistr o Ben-y-bont ar Ogwr, yn ystod eu gwasanaeth ym Malaya a daethant yn ffrindiau mawr. Roedd Hugh yn 18 oed ac yn trin Michael fel mentor trwy rai cyfnodau anodd yn ystod y gwrthdaro a ddilynodd.
Parhaodd Hugh â’i addysg ar ôl Gwasanaeth Cenedlaethol a mynychodd Brifysgol Caergrawnt lle bu’n astudio’r gyfraith. Roedd yn efaill a mynychodd ei frawd brifysgol yn Sussex.
Rydyn ni’n meddwl bod Hugh yn eithaf adnabyddus gan iddo ysgrifennu sgript ffilm ar gyfer Teledu’r BBC o’r enw “The Terrorist” am ei atgofion o ryfela yn y jyngl yn Malaya. Daeth hefyd yn Farnwr Cylchdaith ym 1983 a bu’n gweithio yng Nghaer a Gogledd Cymru, ond efallai ei fod wedi mynd yn ôl i’w wreiddiau yn Ne Cymru yn ddiweddarach yn ei fywyd.
Michael’s Batman, Ffiwsiler P Jones, yn ein barn ni wedi dod o Fae Colwyn. Ei lythrennau cyntaf oedd ‘P’ ac efallai mai Paul oedd ei enw cyntaf. Roedd ei dad yn y busnes symud yn yr ardal gyfagos, ac efallai ei fod yn berchen ar Harold Jones Removals.
Mae’r cwmni’n dal i fasnachu ond nid yw bellach yn eiddo i’r teulu Jones, prynodd y perchnogion presennol ef gan John Grundy o Brestatyn a oedd yn briod â merch Harold Jones, Hilda.
Byddem yn gwerthfawrogi’n fawr unrhyw wybodaeth – cysylltwch â museums@wrexham.gov.uk / 01978 297480
Tîm Ymchwilio’r Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig
Cedwir Casgliad Gwarchodfa Amgueddfa RWF a Llyfrgell Ymchwil RWF yn Amgueddfa ac Archifau Wrecsam. Am ragor o wybodaeth cysylltwch â 01978 297480 neu e-bostiwch: localstudies@wrexham.gov.uk
Prif lun: 2il Fataliwn y Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig, Malaya, 1956.
Wedi methu casgliad bin? Rhowch wybod i ni ar-lein – mae’n hawdd.
RHOWCH WYBOD AM GASGLIAD BIN A FETHWYD
