Mae’n debyg eich bod wedi clywed llawer am Cymunedau’n Gyntaf yn y flwyddyn ddiwethaf, gyda straeon yn y wasg – yn lleol ac yn genedlaethol – wrth i’r cynllun ddod i ben y flwyddyn nesaf.
Mae’n bosib nad yw llawer o bobl yn defnyddio gwasanaethau a ddarperir gan Cymunedau’n Gyntaf, na hyd yn oed yn gwybod amdano – tra bydd eraill wedi’i ddefnyddio’n rheolaidd.
Sefydlwyd Cymunedau’n Gyntaf gan Lywodraeth Cymru yn 2001, gyda’r nod o drechu tlodi yn 52 o ardaloedd mwyaf difreintiedig Cymru.
GALLWCH GAEL NEWYDDION A GWYBODAETH AR UNWAITH GAN GYNGOR WRECSAM GYDA FY NIWEDDARIADAU.
Fis Hydref y llynedd cyhoeddodd Carl Sergeant AC, Ysgrifennydd Cabinet Llywodraeth Cymru dros Gymunedau a Phlant, ei fod yn ystyried dod â Cymunedau’n Gyntaf i ben.
Cafwyd rhagor o fanylion gan Mr Sergeant ym mis Chwefror, wrth iddo gyhoeddi y byddai cyllid ar gyfer holl gynlluniau Cymunedau’n Gyntaf yn dod i ben erbyn Mawrth 2018.
Yn Wrecsam, mae Cymunedau’n Gyntaf yn gweithio ar draws nifer o “glystyrau” – ardaloedd yn y fwrdeistref sirol sy’n addas ac yn gymwys am gefnogaeth Cymunedau’n Gyntaf.
Y ddau glwstwr yn Wrecsam yw Clwstwr Parc Caia a Hightown, sy’n gwasanaethu (fel y mae’r enw’n ei awgrymu) Parc Caia a Hightown, a Chlwstwr y Pentrefi Trefol, sy’n cwmpasu nifer o ardaloedd – gan gynnwys Cefn Mawr, Gwersyllt a Llai.
Mae’r gwaith a wneir gan Cymunedau’n Gyntaf yn cynnwys llawer o ardaloedd, gan gynnig gwasanaethau dan dair blaenoriaeth, sef Ffyniant, Iechyd a Dysgu.
Ers 2015, bu’r prif ffocws ar gefnogi pobl i neu tuag at gael gwaith.
Gan fod y gwasanaethau a ddarparwyd gan Cymunedau’n Gyntaf wedi bod o fudd i nifer o bobl, gwyddom y bydd nifer o bobl eisiau gwybod beth fydd yn digwydd iddyn nhw nesaf, a pha gamau sy’n cael eu cymryd i weithio gyda nhw.
Mae nifer o bethau’n dal i gael eu sefydlu ac mae cynlluniau’n dal wrthi’n cael eu dirwyn i ben neu eu newid – ond dyma rai manylion sylfaenol.
Ydi Cyngor Wrecsam yn cau Cymunedau’n Gyntaf i lawr?
Nac ydi – ac nid Cyngor Wrecsam wnaeth ei gychwyn yn y lle cyntaf. Mae arian ar gyfer Cymunedau’n Gyntaf yn dod gan Lywodraeth Cymru, gyda’r cynghorau’n cynnal y gwasanaethau’n lleol.
Ai dim ond yn Wrecsam y mae’r gwasanaethau yma’n dod i ben?
Nage – mae’r penderfyniad i ddod â chynlluniau Cymunedau’n Gyntaf i ben yn effeithio Cymru gyfan, nid Wrecsam yn unig. Ar ôl Mawrth 31 2018, ni fydd Cymunedau’n Gyntaf yn cael ei ariannu yn unrhyw ardal yng Nghymru.
Ydi hyn oll ddim yn digwydd ar y funud olaf braidd?
Mae’r grwpiau hynny sy’n cynnal y gwasanaethau unigol a ariennir gan Cymunedau’n Gyntaf wedi cael gwybod bod yr arian yn dod i ben ers cyhoeddiadau Ysgrifennydd y Cabinet.
Fe allen nhw gychwyn cau’r gwasanaethau i lawr neu chwilio am ffynonellau cyllid eraill.
Mae Tîm Trosglwyddo, a weithredir gan Cymunedau’n Gyntaf, yn helpu grwpiau i ddod â chynlluniau unigol i ben ac edrych tua’r dyfodol.
Ochr yn ochr â gwaith y Tîm Trosglwyddo, mae Cymunedau’n Gyntaf hefyd wedi darparu cyllid i rai cynlluniau barhau yn ystod y misoedd sydd ar ôl.
Ydi hyn yn golygu na fydd y cynlluniau hyn ar gael mwyach?
Dyma’r ydym ni’n edrych arno ar hyn o bryd, ac fe hoffem archwilio sut y gall y Tîm Trosglwyddo helpu’r grwpiau a gefnogir gan Cymunedau’n Gyntaf i barhau yn y dyfodol.
Lle bo’n bosibl, gall y tîm eu helpu i sicrhau ffynonellau cyllid eraill, fydd yn gwneud yn siŵr eu bod yn aros yn hyfyw ac yn parhau â’u gwaith da.
Yn anffodus, ni fydd rhai ohonyn nhw’n gallu parhau y tu hwnt i ddiwedd Mawrth 2018 heb gyllid Cymunedau’n Gyntaf – ac yn yr achosion hynny, mae grwpiau wrthi’n rheoli’r broses o ddod â’r gwasanaethau unigol i ben, ac mae’r Tîm Trosglwyddo’n eu helpu lle bo hynny’n bosibl.
Derbyniwch newyddion a gwybodaeth gan Gyngor Wrecsam yn syth bin drwy Fy Niweddariadau.
COFRESTRWCH FI
