Erthygl Gwadd – Gwasanaeth Gwaed Cymru
Mae teulu bachgen yn ei arddegau o Ben-y-bont ar Ogwr sydd wedi cael ei ddiagnosio’n ddiweddar gyda lewcemia, yn apelio ar frys am fwy o bobl ifanc i gofrestru fel gwirfoddolwyr bôn-gelloedd gyda Gwasanaeth Gwaed Cymru, cyn Diwrnod Canser y Byd ar ddydd Mawrth, 4 Chwefror 2025.
Cafodd Aston Bevington, 16 oed, ddiagnosis o fath prin o lewcemia yn ddiweddar, ac mae’n gobeithio dod o hyd i roddwr bôn-gelloedd (sydd yn cael ei alw hefyd yn fêr esgyrn) i’w helpu i oresgyn y clefyd. Mam Aston, Siân Mansell, tad, Jason Bevington, a’r llysfam, Nathan Strong, yn arwain yr alwad i geisio cael mwy o bobl ifanc rhwng 16 a 30 oed i ymuno â Chofrestr Gwasanaeth Gwaed Cymru, gyda’r posibiliad y buasent efallai yn cydweddu ag Aston.
“Galwodd ei feddyg a dweud wrthyf fod ganddo ganser, a bod angen iddo fynd i’r ysbyty ar frys. Chwalodd fy nghalon yn llwyr.” meddai Siân, ei fam.
Cafodd Aston ddiagnosis o dwymyn y chwarennau i ddechrau, ond parhaodd ei gyflwr i ddirywio. Daeth y teulu’n fwy pryderus pan ddechreuodd Aston deimlo’n flinedig, yn gyfoglyd a phan ddechreuodd rhannau eraill o’i gorff chwyddo. Datgelodd profion ychwanegol y diagnosis dinistriol.
“Cafodd ei anfon mewn ambiwlans gyda golau glas i Ysbyty Arch Noa yng Nghaerdydd, a dechreuodd gemotherapi yn syth bin. Roedd angen gwaed a phlatennau fel rhan o’i driniaeth hefyd,” eglurodd Siân.
“Dydy ei gorff ddim yn ymateb i’r driniaeth cemotherapi fel y dylai, felly mae’n edrych yn debyg y bydd angen trawsblaniad bôn-gelloedd arno. Bydd y trawsblaniad yn helpu i’w wella trwy amnewid ei gelloedd, sy’n achosi’r canser, gyda chelloedd iach gan roddwr.”
Er gwaethaf y ffaith bod mwy na 40 miliwn o bobl ar Gofrestrfeydd ar draws y byd sydd wedi cofrestru fel rhoddwyr sy’n barod i helpu rhywun fel Aston, mae tri o bob deg claf yn dal i fethu dod o hyd i rywun sy’n cydweddu â nhw.
Tad, Jason, wedi mynegi ei ddiolchgarwch am y gefnogaeth maen nhw eisoes wedi’i chael gan y cyhoedd, ac yn gobeithio y bydd hyn yn annog mwy o bobl i ymuno â’r gofrestr bôn-gelloedd. “Mae cefnogaeth y cymunedau chwaraeon wedi bod yn hollol anhygoel, o negeseuon gan bobl enwog yn dymuno pen-blwydd hapus iddo, i glwb rygbi ei dref enedigol, Clwb Rygbi Porthcawl, yn siafio eu pennau!”
“Mae wedi cael ei wneud yn gwbl glir i ni, ac yn bendant i Aston, nad yw’n ymladd y frwydr hon ar ei ben ei hun. Mae ganddo fyddin gyfan y tu ôl iddo.” Ychwanegodd Siân:
Mae breuddwyd Aston o ddod yn athletwr proffesiynol ar stop dros dro wrth iddo gael triniaeth a chwilio am roddwr addas. Mae eisoes wedi cael llwyddiant ar lefel ieuenctid, yn chwarae pêl-droed i academi ers yn bump oed, gan ddechrau gyda Chlwb Pêl-droed Dinas Abertawe ac yn fwyaf diweddar, gyda Chlwb Pêl-droed Tref Pontardawe. Gallai Aston fod yn wynebu dewis anodd rhwng dyfodol mewn pêl-droed neu rygbi, gan fod ei ddoniau rygbi wedi cael eu cydnabod hefyd, gan iddo gael ei alw i fod yn rhan o academi’r Gweilch ar ôl cyfnodau llwyddiannus gyda Chlwb Rygbi Porthcawl a Pen-y-bont ar Ogwr.
“Byddai dod o hyd i roddwr yn rhoi cyfle i Aston fynd yn ôl i wneud yr hyn mae’n ei garu, sef chwarae pêl-droed, rygbi a bod gyda’i deulu a’i ffrindiau,” meddai’i lystad Nathan, gan amlygu’r pwysigrwydd dod o hyd i roddwr addas.
Dywedodd Alan Prosser, Cyfarwyddwr Gwasanaeth Gwaed Cymru: “Bydd llawer o bobl â chyflwr Aston yn mynd ymlaen i fod angen trawsblaniad bôn-gelloedd, sy’n cynnig y siawns orau iddynt o gael iachâd dros y tymor hir.
“Fe allech chi fod yr un person yn y byd sydd yn cydweddu gydag Aston neu rywun tebyg iddo, a dyna pam rydym angen mwy o bobl i gofrestru. Os ydych chi rhwng 16 a 30 oed, neu rhwng 16 a 45 oed os ydych o gefndir Du, Asiaidd, treftadaeth gymysg neu leiafrif ethnig, efallai y gallwch ymuno.
“Mae meddygaeth fodern wedi chwyldroi sut rydyn ni’n casglu bôn-gelloedd, a phetasech chi’n cydweddu, mae bron pob rhodd bellach yn cael ei chasglu dros sawl awr, gan ddefnyddio peiriant sy’n cymryd eich bôn-gelloedd o’ch llif gwaed ac sy’n dychwelyd yr holl gelloedd eraill, gan ganiatáu ar gyfer adferiad cyflym.
“P’un a ydych chi’n gymwys i gofrestru neu’n adnabod rhywun a allai fod yn gymwys i gofrestru, siaradwch gyda phobl ifanc am y Gofrestr hon sy’n newid bywydau, a helpwch mwy o gleifion mewn angen fel Aston.”
Gallwch ymuno â Chofrestr Gwasanaeth Gwaed Cymru mewn dwy ffordd, trwy ofyn am becyn swab ar-lein neu wrth roi gwaed. Dysgwch fwy yn www.welshblood.org.uk.
Sut i gofrestru ar gyfer Cofrestr Gwasanaeth Gwaed Cymru
Rydych yn gymwys i ymuno â phanel Cofrestr Gwasanaeth Gwaed Cymru os:
- Ydych chi rhwng 16 a 30 oed
- Ydych chi rhwng 16 a 45 oed ac o gefndir Du, Asiaidd, Hil Gymysg neu Ethnig Leiafrifol.
- Ydych chi’n byw yn y Deyrnas Unedig
- Nad ydych chi wedi dioddef o unrhyw un o’r cyflyrau canlynol. Cliciwch yma i wirio.
I gael rhagor o wybodaeth am sut i ymuno â’r Gofrestr, cliciwch ar y ddolen ganlynol
