Mae yna ychydig o wythnosau ers yr etholiadau lleol ond efallai y cofiwch Scarlet a Katie oedd yn pleidleisio am y tro cyntaf.
Nawr, maent wedi gallu bwrw eu pleidlais, rydym yn cael clywed sut deimlad oedd rhoi’r groes yn y blwch o’r diwedd!
CBSW: “Helo chi’ch dwy, rydych bellach yn bleidleiswyr! Sut deimlad oedd bwrw eich pleidlais am y tro cyntaf yn yr etholiadau lleol hyn?”
Katie “Roedd yn teimlo’n anhygoel gallu pleidleisio am y tro cyntaf o’r diwedd. Fel rhywun sydd wedi bod yn weithredwr ac ymgyrchydd awyddus ac wedi cymryd diddordeb mewn gwleidyddiaeth ers yn 11 oed, rwyf wedi bod yn aros i fod yn gymwys i bleidleisio ers tro ac roedd yn deimlad braf iawn gallu cael dweud pwy fyddai fy nghynghorydd lleol!”
Scarlett “Roedd yn deimlad grymusol iawn, tra’n deimlad braidd yn frawychus ar y dechrau, roeddwn yn sylweddoli nad oedd gennyf unrhyw beth i boeni amdano. Roedd hefyd yn anhygoel i weld cymaint o bobl ifanc yn yr orsaf bleidleisio; roedd yn ychwanegu at yr awyrgylch o obaith yn ogystal â gweithredu.”
CBSW: “Roedd nifer o’r wardiau yn Wrecsam yn agos iawn – gydag ond ychydig bleidleisiau rhwng ymgeiswyr – beth ydych chi’n feddwl mae hyn yn ei ddweud am bwysigrwydd pleidleisio?”
Derbyniwch newyddion a gwybodaeth gan eich cyngor lleol – cofrestrwch i dderbyn bwletinau ar ffurf e-bost.
Scarlett “Mae’n dangos bod pob pleidlais yn cyfrif go iawn. Gall ymddangos nad yw eich pleidlais unigol yn cael effaith, ond mae’r canlyniadau agos yn dangos ei fod yn bwysig!”
Katie “Byddwn yn ei ddweud unwaith a gwnaf ei ddweud eto: mae pleidleisiau pobl yn bwysig. Gallai llond llaw o bleidleisiau fod y gwahaniaeth rhwng pwy sy’n gwneud penderfyniadau drosom, pwy sy’n ein cynrychioli, pa bolisïau sy’n cael eu blaenoriaethu ac rwy’n wirioneddol gobeithio bod yr etholiad hwn wedi profi hyn i bobl.”
CBSW: “Oeddech chi’n gweld y broses bleidleisio yn hawdd?”
Katie “Roedd yn hawdd iawn yn fy marn i. Roeddwn yn gwybod dros beth oedd pob un o’r ymgeiswyr yn sefyll, ble’r oedd fy ngorsaf bleidleisio a’r holl staff yn yr orsaf bleidleisio mor garedig ac yn sicrhau fy mod yn gwybod yn iawn sut i fwrw fy mhleidlais.”
Scarlett: “Roedd y broses yn syml iawn i’w dilyn, ymlaciol ac yn gyflym. Roedd popeth yn yr orsaf bleidleisio wedi eu gosod allan yn hawdd ac roedd staff yn fodlon iawn i helpu; roeddent yn gwybod mai hwn oedd fy nhro cyntaf ac yn fy arwain drwy’r broses.”
CBSW: “Pa gyngor fyddech yn ei roi i bleidleisiwr am y tro cyntaf ar ddiwrnod pleidleisio?”
Scarlett: “Rwy’n meddwl mai fy unig gyngor yw peidio oedi cyn pleidleisio! Mae wirioneddol yn brofiad gwych pan ydych yn pleidleisio ac yn teimlo fel eich bod yn gwneud gwahaniaeth. Mae pleidleisio yn rhywbeth y byddwn yn bendant yn ei annog, yn arbennig gan ei bod yn broses mor syml. Yn ogystal â hynny, os oes gennych unrhyw gwestiynau, gallwch ofyn i ffrindiau, teulu neu’r sawl yn yr orsaf bleidleisio – mae yna bob amser bobl sy’n fodlon ac yn awyddus i helpu.”
Katie: “byddwn yn dweud wrth unrhyw un sy’n pleidleisio am y tro cyntaf ar ddiwrnod pleidleisio i ddilyn eich greddf a gwybod dros beth mae eich ymgeiswyr yn sefyll a beth fyddant yn ei wneud i’ch cynrychioli chi. Nid yw’n gwneud gwahaniaeth a yw eich ffrindiau neu rieni yn pleidleisio, yr hyn sy’n bwysig yw pwy ydych chi eisiau pleidleisio drosto felly gwnewch hynny. Hefyd, gwnewch yn siŵr eich bod yn ymwybodol pa etholiad yw hwn – mae gan gynghorydd lleol rymoedd gwahanol i Aelod o’r Senedd neu Aelod Seneddol, felly gwnewch yn siŵr eich bod wedi cael golwg ar beth mae pob ymgeisydd wedi’i gynllunio o fewn eu pwerau ac nid beth sydd y tu hwnt iddynt.”
CBSW: “Ac yn olaf, sut deimlad oedd aros i’r canlyniadau ddod i mewn?”
Scarlett: “Roeddwn yn gyffrous iawn! Roeddwn yn awyddus i weld y canlyniadau a gweld a oedd yr ymgeisydd oeddwn wedi’i ddewis wedi bod yn llwyddiannus. Mae’r broses bleidleisio i gyd wedi gwneud imi ymwneud mwy â gwleidyddiaeth i lefel nad oeddwn erioed wedi’i brofi o’r blaen. Rwy’n meddwl ei fod oherwydd fy mod yn teimlo fy mod yn rhan bwysig o rywbeth mwy; rhywbeth fyddai’n gwneud gwahaniaeth i’r gymuned.”
Katie “Mae gennyf deimlad rhyfedd o orbryder ac adrenalin wrth i’r canlyniadau ddod i mewn. Rwy’n fyfyriwr gwleidyddiaeth felly rwyf wrth fy modd yn gwylio’r pleidleisiau yn dod i mewn o amgylch y wlad ac wedi gwneud hynny ers nifer o flynyddoedd bellach. I mi, nid yw gwylio’r canlyniadau yn ymwneud â pha un a yw’r sawl rwyf wedi pleidleisio drostynt wedi ennill neu golli, ond am ganfod pwy sy’n fy nghynrychioli a phwy fydd yn gwneud y penderfyniadau i mi ac amdanaf i; mae’n rôl bwysig iawn ac mae mor gyffrous darllen y canlyniadau.”
Bydd pobl ifanc yng Nghymru, 16+ oed yn gallu pleidleisio yn etholiadau’r Senedd yn 2026 ac maent yn gallu cofrestru i bleidleisio o 14 oed. Gallwch ymweld â thudalen cofrestru i bleidleisio GOV.UK i wybod mwy ac i gofrestru.
*Mae pleidleisio yn yr Etholiad Cyffredinol yn 2024 yn agored i bleidleiswyr 18 oed a drosodd*
Derbyniwch ein prif straeon dros e-bost.
TANYSGRIFWYCH