Erthygl Wadd gan “Ein Tirlun Darluniadwy”
Mae tirwedd hardd a hanesyddol GOGLEDD DDWYRAIN CYMRU yn destun prosiect celf newydd sydd â’r nod o gysylltu’r gymuned leol â’i threftadaeth naturiol gyfoethog.
Y diweddaraf am y rhaglen frechu rhag Covid-19 ar draws Wrecsam a Gogledd Cymru
Mae prosiect Ein Tirlun Darluniadwy yn gynllun partneriaeth tirlun a ariennir gan Gronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol sy’n canolbwyntio ar dirluniau Dyffryn Dyfrdwy a Safle Treftadaeth y Byd Dyfrbont a Chamlas Pontcysyllte.
Mae harddwch Dyffryn Dyfrdwy wedi bod yn ysbrydoliaeth i artistiaid, beirdd a llenorion ers canrifoedd. Er mwyn parhau â’r traddodiad hwn, mae prosiect Ein Tirlun Darluniadwy yn cynnal pedwar Preswyliad Artist llenyddol yn 2021, ac rydym wrth ein boddau’n cael cyhoeddi pwy yw’r artistiaid fydd yn gweithio gyda ni:
Hywel Griffiths: Bardd Cymraeg a daearyddwr yn Adran Daearyddiaeth a Gwyddorau Daear Prifysgol Aberystwyth yw Hywel Griffiths. Mae’n brifardd y goron a’r gadair yn yr Eisteddfod Genedlaethol ac enillodd ei gyfrol ddiweddaraf – Llif Coch Awst – gategori barddoniaeth Llyfr y Flwyddyn. Mae ei ddiddordebau academaidd yn cynnwys perthynas pobl â’r dirwedd, llifogydd a phrosesau afonol, a chydweithio rhwng gwyddoniaeth a’r celfyddydau.
Jessica and Philip Hatcher-Moore: Mae Jessica a Philip yn ŵr a gwraig sy’n byw yn Nyffryn Dyfrdwy. Mae Jessica yn newyddiadurwr, awdur ac awdur taith arobryn a fu’n gweithio i’r Guardian yn Nwyrain Affrica am bum mlynedd cyn ymgartrefu yng ngogledd Cymru. Nodweddir ei straeon gan leisiau nad ydynt yn cael eu clywed, a phethau annhebygol; bydd llyfr cyntaf Jessica, After Birth, sy’n trafod gwella ar ôl rhoi genedigaeth, yn cael ei gyhoeddi gan Profile ym mis Mai 2021. Mae Philip yn ffotograffydd sy’n byw ar ochr bryn yng ngogledd Cymru. Mae ei waith, sydd wedi’i gydnabod gan sawl gwobr ac arddangosfa ryngwladol, yn archwilio perthynas cymdeithas â’r tirlun a’r amgylchedd, ac yn cwmpasu mwy na degawd o groniclo ar draws y byd.
James Hudson: Mae James yn Artist Gweledol sy’n gweithio ar brosiectau lled-ffuglennol sy’n cyfuno ffotograffiaeth wreiddiol, testun a collage. Mae ei brosiectau fel arfer yn gomisiynau neu’n breswyliadau i sefydliadau a brandiau diwylliannol.
Sian Northey: Mae Sian yn fardd, awdur, cyfieithydd ac arweinydd gweithdai. Mae’n ysgrifennu ar gyfer plant ac oedolion. Ei chyfrol ddiweddaraf yw Cylchoedd (Gwasg y Bwthyn, 2020), casgliad o straeon byrion gyda lluniau gan y ffotograffydd Iestyn Hughes.
Bydd y preswyliadau’n archwilio’r cysylltiadau rhwng pobl a llefydd, ddoe a heddiw. Drwy gydol y flwyddyn bydd yr artistiaid yn treulio amser yn nhirluniau Dyffryn Dyfrdwy ac yn cyfarfod â’r bobl sy’n byw ac yn gweithio yno. Bydd eu gwaith, fydd yn cynnwys barddoniaeth, llenyddiaeth, y gair llafar a chelf weledol, yn cael ei greu mewn ymateb i’r profiadau hyn ac yn cael ei rannu â thrigolion ac ymwelwyr â’r ardal mewn arddangosfeydd, perfformiadau, mewn print ac yn ddigidol.
Byddwn yn postio diweddariadau am y preswyliadau drwy gydol y flwyddyn felly dilynwch brosiect #EinTirlunDarluniadwy ar y cyfryngau cymdeithasol (@Clwyd_Dee_AONB) er mwyn cael y wybodaeth ddiweddaraf am unrhyw ddigwyddiadau a gweithgareddau fydd yn digwydd.
Dywedodd Andrew White, Cyfarwyddwr, Cronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol yng Nhymru:
“Mae Dyffryn Dyfrdwy – gyda’i olygfeydd godidog, pensaernïaeth ddiwydiannol gyfoethog a hanes, nid yn unig yn Ardal o Harddwch Naturiol Eithriadol ac yn Safle Treftadaeth y Byd, mae hefyd yn drysor cenedlaethol.
“Dros y ddwy flynedd ddiwethaf, rydym wedi cefnogi’r prosiect ‘Ein Tirlun Darluniadwy’ i gysylltu pobl â’r dirwedd ysbrydoledig hon a gwella mynediad iddi. Mae’r cam diweddaraf o’r prosiect sydd wedi’i wneud yn bosibl diolch i chwaraewyr y Loteri Genedlaethol, yn parhau â’r gwaith pwysig hwn. ”
